طبق سند معتبری که سایت سلحشوران شهر نراق برای اولین بار منتشر میکند یکی از تجار ذی نفوذ و خیراندیش به نام حاج محمد مهدی نراقی فرزند استاد عبداله(اجداد خاندان مهدوی) تاریخ هفده شهر ذی الحجه الحرام 1279 برابر با 15 خرداد 1242 برای فرزندان خود شامل پنج پسر به اسامیعبدالغفار – محمد علی – محمد جواد – محمد باقر – محمد حسین وسه دخترش به اسامیشهربانو ، آسیه و جواهروصیت نامه نوشت که با هزینه اولیّه هزار و دویست تومان از ثلت مالش در محلی که صلاح بدانند کاروانسرای تاجرنشین درست نمایند .
بنای اولیه کاروانسرای حاج محمد مهدی نراقی که طبق وصیت بر عهده فرزندش عبدالغفار نراقی نهاده شده بود یکسال بعد تاریخ 29 شوال 1280 برابر با 19 فروردین 1243 راه اندازی و بعد تکمیل ترگردید .
کاروانسرا وقف اولاد مستحق واقف بود ولی سالهای بعد در زمان مسئول امور وقف نراق آقای شریف بیان الحق اصفهانی موقوفه حاج محمد مهدی نراقی به شماره 4224 در تصدی نوه اش میرزا عبدالحسین مهدوی فرزند فضل اله معاون التجار و همچنین میرزا قَوام مهدوی فرزند سلیمان ومیرزا علی محمد نراقی قرار داشت .
بسم الله الرحمن الرحیم
بتاریخ هفده شهر ذی الحجه الحرام 1279(15 خرداد 1242)
که روانه جاسب میشوم به واسطه نا خوشی و با این چند کلمه وصیت نامچه میباشد .
اقل کمترین حاجی محمد مهدی نراقی مینویسم چناچه اَجل مهلت نداد بعد از مرگ من ورثه باید رفتار نمایند آنچه را در این دستک مینویسم؛ اولا آنکه دو پسران من یکی عبدالغفار و دیگری محمد علی را هر دو را وصی خودم قرار دادم و دیگر محمد جواد پسرم را ناظر قراردادم که بعد از من آنچه وصیت نموده ام ونوشتم در این دستک باید بشود. و مشورت یکدیگر رفتار نمایند و خلاصه وصیت من همین است مینویسم وصی و ناظر باید عمل نمایند. نظر به اینکه ماها همه رفتنی هستیم مرگ حق است. در حیات خودم همه ساله خمس آل محمد علیه السلام و زکات مالم را دادم و نوشته از علما دارم.
آنچه را من مالک میباشم از جمله شش دانگ زرقانین[مزرعه زرقانین دلیجان]است دم رودخانه لعل بار(دلیجان) میباشد. یک دانگ و نیم مال پنج پسر و سه دخترم میباشد. یکی عبدالغفار و یکی محمدعلی و محمد جواد و محمد باقر و محمد حسین باشند. و سه دختر یکی شهربانو و یکی آسیه و یکی جواهر صغیره میباشد و نیم دانگ دیگر که باقیمانده آن را وقف بر فقرا اولاد مستحق من باشد. یعنی هر کدام مستحق شدند فایده او را بخورند. چنانچه اولاد فقیر نباشد در ماه رمضان نان بدهند به فقراء نراق و صله رحم خودم و هزار و دویست تومان از ثلت مال من باید عبدالغفار که وصی میباشد نقدا بردارد در محلی که صلاح بدانند کاروانسرای تاجرنشین درست نمایند.
چنانچه همین هزار و دویست تومان کفایت نکرد و ناتمام باشد وصی از خودش بیاورد و بعد از تمام شدن از محل اجاره پول خود را دریافت دارد. بعد از آن همه ساله بدهد به اجاره، زائد از مخارج تعمیر هر چه فایده باشد وصی هرگاه خودش محتاج شد مخارج صرف خود نماید. دیگر هر کدام از اولاد مستحق باشند وصی به آنها برساند. هر کدام نشدند به صله ارحام مستحق من بدهند. فایده کاروانسرا وقف بر اولاد مستحق من باشد و دو طاق از مزرعه حسین آباد مالک هستم، وقف بر انبار و حسینیّه و شبستان و حمام کوچک باشد.
همه ساله اجاره همین دو طاق حسین آباد را مخارج خرابی آنها بشود که از میان نرود و تنخواه تجارت من در تصرف عاملها که هست موجب شراکت نامچه رسیدگی در حساب آنها نمایند،دریافت نموده تقسیم ورثه شود. ثلت از مال من آنچه شد حساب نمایند و عزای من را سنگین بگیرید. نَعش من را به نجف اشرف با... بفرستید. نماز روزه برایم بخرید و مَخلَفه(هر یک از لوازم خانه) خانه هم هر چه هست مال والده محمد جواد میباشد.
غیر از این نکنید، دیگر وصی و ناظر باید متحد باشند و مخالف نباشند،آنچه نوشتم رفتار نمایند.
به تاریخ 1279 شهر ذی الحجه الحرام
محل مُهر مرحوم حاج محمد مهدی
سواد مطابق اصل است عبدالحسین نراقی
محل مُهر ملا میرزا خان سواد مطابق اصل است
متولی آقا سلیمان مهدوی
محل مُهر حاج محمد رضا
محل مُهر حاجی میرزا محمد السواد مطابق الاصل،
علی... نراقی محل مهر حاجی محمد علی محل مهر حاجی عبدالغفار سواد مطابق اصل است، مهر علی سواد مطابق اصل است
عبده فتحالله سواد مطابق اصل است.
... هوالعلی الاعلی امین.. سواد مطابق اصل است الاحقر علی نراقی.
اشخاصی که سواد مطابق اصل در متن را تصدیق کرده اند از اهالی نراق هستند.
رئیس پست، محل مُهر پُست خانه مبارکه نراق
اشخاصی که سواد مطابق اصل در متن را تصدیق کرده اند از اهالی نراق هستند.
محمود بشارتی رئیس تلگراف نراق محل مهر تلگراف خانه
هو ذا مطابق الاصل الاصیل بلا زیاد و نقیصه الاحقر عبده حسین ابن محمد رضا(مجتهد آقا حسین فاضلی فرزند محمدرضا) سواد مطابق اصل است .
الاحقر محمد ابن محمد رضا(مجتهد آقا محمد فاضلی فرزند محمدرضا) سواد مطابق با اصل
مهر و امضایی که بعدا ذیل سند اضافه شده :
مدیر دبستان دولتی شماره 8 نراق شریف بیان الحق سواد مطابق اصل است
نماینده حکومت جلیله محلات عبدالحسین نراقی سواد مطابق با اصل است
که اصل آن نزد اینجانب است متولی
از استاد گرانقدر حاج سید مجتبی غفاری بابت بازخوانی سند تاریخی از زمان راه اندازی کاروانسرای حاج محمد مهدی نراقی سپاس گزار میباشیم .
از جناب آقای حمیدرضا سلطانی شایان فرزند اکبر اهل شهر نراق از بابت بازنویسی ، تایپ و تنظیم متن موقوفه کاروانسرا قدردانی میگردد .
از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ خدمت سربازی در لشکر ۷۷ خراسان بود . و یکبار از ناحیه دست در مقطع آزاد سازی خرمشهر مجروح میگردد . بعد به عضویت سپاه پاسداران در میآید .
بازخوانی سند وقفی کاروانسرا و تاجر سرای حاج محمد مهدی نراقی فرزند عبداله در نراق 160 سال قبل - سند شماره 419هر چه به زمان عقب بر میگردیم به اسناد و نوشتههای قدیمیبرمیخوریم ومیبینیم که در زمانهای دور مردم کهن شهر نراق چه زندگی ساده و ارزشمندی داشته اند.
با واقعیت روبرو شو حتا اگه برات ناخوشایند بودحاضرگردید عفت پناه سلطنت خانم صبیه مرحوم آقا نصرالله نراقی بامًاء و اجازه زوج خودش و هو جناب سلاله الاطیاب آقای آسید فرج الله در کمال رضایت و مصالحه صحیحه شرعیه نمود به اخوی خودش و هو عالیقدر آقا محمد ابراهیم(رحمانی فرزند نصراله) تمامیسهم و حقوقی که در یکدرب اطاق سفیده شهره داشت واقعه در خانه آقا نصرالله مرقوم در تحت بالاخانه که محدود است له جدار خانه غلامحسین درویش زاده نراقی(غلامحسین مرشدی فرزند درویشعلی نراقی)
با کافه ملحقات و منضمات شرعیه آن از ممر و مدخل وکل مایتعلق بها شرعاً و سیّد بها عرفاً سمیام لم یسم و ذکرام لم یذکر به مال المصالحه مبلغ یکصد دینار پول سیاه رایج ایران و یک سیر نمک شایع آران مصالحه صحیحه شرعیه و ..... صریحه ملیّه اسلامیّه مشتمله به صیغه عربیه و فارسیه جامع جمیع شرائط و قواعد و ارکان صحت از قبض و اقباض و تسلیم و تسلّم و تخلیه و تصرف و ضمان درک و عمل شرعیه مختومه بر اسقاط غبن سیماً خیارالغبن ولو کان فاحشاً بل افحش بناء علی هذا تمامیمصالح عنه مرقوم حسب الشرعالانورملک طلق و حق صدق مصالح له مرقوم میباشد فله التصرف فیه کتصرف الملاک فی املاکهم و ذوی الحقوق فی حقوقهم .
و کان ذالک التحریر فی بیست و نهم شهر شعبان 1348
29 شعبان 1348(برابر 10 بهمن 1308)
مراتب متن صحیح است فرج اللههاشمی
سایت سلحشوران شهر نراق از جناب استاد سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود از بابت بازخوانی این نامه که قریب یک قرن قبل نگاشته شده است ، سپاس گزار میباشد .
برادر عزیزم(محمد ابراهیم رحمانی فرزند نصراله نراقی)انشاءاله بسلامت بوده باشید . از حال ما بخواهید به دعاگوئی مشغول میباشیم . ولی عباس و خانم آقا مریض هستند .انشااله شما نقاهت و کسالتی ندارید . شما دیگر یادی از من نمیکنید که آیا زنده یا مرده هستم ؟
دو سال است که سیّد فرج الله(سیّد فرج الههاشمی) برحمت خدا رفته ، من چه میکنم و چه میگذرانم ، پس چه برادری هستید ؟ چرا یاد من نیستی و کاغذ نمیدهی ؟ الآن که بچهها مریض هستند یک چیزی که خرج کنم ندارم . شما هم که به فکر خودتان هستید ، حاشا به مُروَتت که نمیگوئی تو خواهر من هستی یا نه ؟ من اوّل خدا را دارم بعد شما یک برادر را که باید به من همراهی کنی . یک قدری پول برای من بفرستید که خدا شاهد است خیلی برایم سخت شده و به مرگ خودم راضی شده ام
برای دلخوشی بچهها خوب بود یک کاغذ(نامه) بدهید که هَمَش دائی دائی میکنند . مرحوم سیّد فرج الله میگفت که برادرت برای خاطر من به تو عزت میگذارد و حالا میفهمم که راست گفته . شما نباید حالا یاد من باشید که خیلی سخت میگذرانم . الآن شلوار و اُرسی(کفش) ندارم و دستی(پشتیبان) هم ندارم برای من بفرستید که آبروی من میرود میان دوست و دشمن .خانم عباس آقا دست شما را میبوسد و دعاگو هستند . منتظر مژده سلامتی هستم
قربانت سلطنت (سلطنت بنت نصراله نراقی همسر سیّد فرج الههاشمی)
تاریخ حدود نامه : شعبان 1347(برابر بهمن 1307)
سایت سلحشوران شهر نراق از جناب استاد سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود از بابت بازخوانی این نامه که قریب یک قرن قبل نگاشته شده است ، سپاس گزار میباشد .
نامه سلطنت رحمانی همسر سید فرج الههاشمیبه تنها برادرش محمد ابراهیم 94 سال قبل در نراق
برادر عزیزم(محمد ابراهیم رحمانی فرزند نصراله نراقی)انشاءاله بسلامت بوده باشید . از حال ما بخواهید به دعاگوئی مشغول میباشیم . ولی عباس و خانم آقا مریض هستند .انشااله شما نقاهت و کسالتی ندارید . شما دیگر یادی از من نمیکنید که آیا زنده یا مرده هستم ؟
دو سال است که سیّد فرج الله(سیّد فرج الههاشمی) برحمت خدا رفته ، من چه میکنم و چه میگذرانم ، پس چه برادری هستید ؟ چرا یاد من نیستی و کاغذ نمیدهی ؟ الآن که بچهها مریض هستند یک چیزی که خرج کنم ندارم . شما هم که به فکر خودتان هستید ، حاشا به مُروَتت که نمیگوئی تو خواهر من هستی یا نه ؟ من اوّل خدا را دارم بعد شما یک برادر را که باید به من همراهی کنی . یک قدری پول برای من بفرستید که خدا شاهد است خیلی برایم سخت شده و به مرگ خودم راضی شده ام .
برای دلخوشی بچهها خوب بود یک کاغذ(نامه) بدهید که هَمَش دائی دائی میکنند . مرحوم سیّد فرج الله میگفت که برادرت برای خاطر من به تو عزت میگذارد و حالا میفهمم که راست گفته . شما نباید حالا یاد من باشید که خیلی سخت میگذرانم . الآن شلوار و اُرسی(کفش) ندارم و دستی(پشتیبان) هم ندارم برای من بفرستید که آبروی من میرود میان دوست و دشمن .خانم عباس آقا دست شما را میبوسد و دعاگو هستند . منتظر مژده سلامتی هستم
قربانت سلطنت (سلطنت بنت نصراله نراقی همسر سیّد فرج الههاشمی)
تاریخ حدود نامه : شعبان 1347(برابر بهمن 1307)
مصالحه سلطنت رحمانی فرزند نصراله نراقی ابن عبدالرحمان همسر سید فرج الههاشمیبا برادرش محمد ابراهیم 93 سال قبل
حاضرگردید عفت پناه سلطنت خانم صبیه مرحوم آقا نصرالله نراقی بامًاء و اجازه زوج خودش و هو جناب سلاله الاطیاب آقای آسید فرج الله در کمال رضایت و مصالحه صحیحه شرعیه نمود به اخوی خودش و هو عالیقدر آقا محمد ابراهیم(رحمانی فرزند نصراله) تمامیسهم و حقوقی که در یکدرب اطاق سفیده شهره داشت واقعه در خانه آقا نصرالله مرقوم در تحت بالاخانه که محدود است له جدار خانه غلامحسین درویش زاده نراقی(غلامحسین مرشدی فرزند درویشعلی نراقی)
با کافه ملحقات و منضمات شرعیه آن از ممر و مدخل وکل مایتعلق بها شرعاً و سیّد بها عرفاً سمیام لم یسم و ذکرام لم یذکر به مال المصالحه مبلغ یکصد دینار پول سیاه رایج ایران و یک سیر نمک شایع آران مصالحه صحیحه شرعیه و ..... صریحه ملیّه اسلامیّه مشتمله به صیغه عربیه و فارسیه جامع جمیع شرائط و قواعد و ارکان صحت از قبض و اقباض و تسلیم و تسلّم و تخلیه و تصرف و ضمان درک و عمل شرعیه مختومه بر اسقاط غبن سیماً خیارالغبن ولو کان فاحشاً بل افحش بناء علی هذا تمامیمصالح عنه مرقوم حسب الشرعالانورملک طلق و حق صدق مصالح له مرقوم میباشد فله التصرف فیه کتصرف الملاک فی املاکهم و ذوی الحقوق فی حقوقهم .
🖊و کان ذالک التحریر فی بیست و نهم شهر شعبان 1348
29 شعبان 1348(برابر 10 بهمن 1308)
مراتب متن صحیح است فرج اللههاشمی
سایت سلحشوران شهر نراق از جناب استاد سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود از بابت بازخوانی این دو نامه که قریب یک قرن قبل نگاشته شده است ، سپاس گزار میباشد .
وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه
اداره معارف و اوقاف قم و محلات
رونوشت : اجاره نامه یکطاق موقوفه حاجی علی محمد نراقی است که طی بتاریخ 1318/4/30
شماره 222 به اداره اوقاف قم فرستاده شده است
هوالله،اعترف بما رقم فیه لدی حررها خاطی مُهر عبده الراجی،غلامحسین و بعد قبول اجاره شرعیه نمود عالیقدر آقا عبدالرحمان ابن مرحوم اقا عبدالمجید شنگولی نراقی، از جانب مستطاب افتخار الحاج آقای حاجی علی محمد تاجر نراقی، مقیم همدان(زید اجلاله العالی) توسط جناب مستطاب عمده التجار والاعیان، آقاى آقا میرزا شکراله خان صفایی تاجر نراقى
همگی و تمامیمجری المیاة یکطاق که وقف است، بر عزاداری حضرت سیدالشهدا (ارواح العالمین له الفداء) از جملهی بیست و چهار طاق آب و املاک مزرعه حسین آباد را که از مزارع نراق است؛ غنی عن التحدید و التوصیف با کافه ملحقات و منضمات و متعلقات آن از صحاری و مجاری و آبار و انهار و مراتع و مرابض و اراضی و کُلهما یتعلق بها بقدر الحصه ابتداء از اول مهر ماه هذه السنه 1310 قُوی ئیل(سال گوسفند)،الی انقضاء مدت سه سال تمام به مال الاجاره،مبلغ چهل و هشت تومان وجه نقد و موازی شصت مَن،به وزن شاه پوست،مقرر آنکه مال الاجاره را بقسط السنین،سالی شانزده تومان وجه نقد و بیست مَن بوزن شاه، تربار در رفع محصول ادا نماید و منال دیوانی آن نقداًو جنسیاً با سایر عوارضات بر عهده موجر و صیغه موآجره،صحیحه شرعیه بینهما جاری شد.
و کان التحریر فی پانزدهم شهر ربیع الاول 1350
15 ربیع الاول 1350 برابر(8 مرداد 1319)
مهرها و امضاهای حاشیه سند :
اعترف بما رقم فیه لدی
حسین غفاری(فرزند عبدالباقی)
بمراتب متن شهادت دارم
هدایت الله رضوانی(فرزند محمد حسین)
بمراتب متن اقرار نمود؛ شهادت دارم
جواد غفاری(فرزند عبدالباقی)
رونوشت برابر اصل است که اصل طی شماره 222 تاریخ 1318/4/30 تحت نامه سفارشی به اداره اوقاف شهرستان قم طبق امریه 2791 شماره 1318/4/24 اداره فرهنگ شهرستان قم تقدیم شده است .
مدیر دبستان دولتی شماره 8 نراق
امضاء شاهدان :
سواد مطابق با اصل است – علی ابوالحسنی(فرزند فرج اله)
سواد مطابق با اصل است – حسین غفاری نراقی(فرزند عبدالباقی)
سواد مطابق با اصل است – نصراله یوسفی نراقی
سواد مطابق با اصل است - علی ضیایی نراقی
از جناب آقای حمیدرضا سلطانی شایان فرزند اکبر اهل شهر نراق از بابت بازنویسی و تنظیم متن موقوفه سپاس گزار میباشیم .
سی و سه سال از شهادت مدافع راستین ولایت و کشور پاسدار جعفر کمره ئی نراقی میگذرد ولی تا کنون از همسرش بانوی مومنه و فداکار سرکار خانم معصومه رعیتی نامیعنوان نشده و یا فضائل معنوی و منزلت مشارالیها اجازه نگارش به راویان را نداده است .
۱۷۱ هزار مترمربع زمین بخاطر پیدایش بناء محرومان استان مرکزی مطمئن شدتعداد صفحات : 1